نحوه کار ابزار بادی و دستگاهها از دیرباز در صنایع سنگین مانند:
معادن، راهسازی، ذوب فلزات، مونتاژ و نصب قطعات ماشینآلات و ماشینآلات و … استفاده میشود.
مزیت عمده ابزارهای برقی در دسترس بودن الکتریسیته است.
دیگر مزیت ابزارهای برقی امکان استفاده در اکثر مکانها و قابلیت استفاده در موقعیتهای مختلف کاری است.
برای داشتن هوای فشرده به عنوان نیروی محرکه ابزارهای بادی در اکثر موارد نیاز به یک محل ثابت دارد.
موضوع اصلی این است که بتوانیم هوای فشرده را در محل کار فراهم کنیم.
ابزار برقی قابل رقابت با ابزار بادی نخواهد بود.
دلایل متعددی برای مزیت برای استفاده از ابزار بادی از قبیل:
صرف انرژی کمتر، استهلاک ناچیز، هزینه تعمیر پایینتر و نگهداری سادهتر و ایمنی بالاتر.
برای کارخانجات و صنایع سنگین و نیمه سنگین همین دلایل جهت برگزیدن ابزار بادی کافی خواهد بود.
با توسعهی صنعت و تمایل به استفاده اقتصادیتر از انرژی، الگوی مصرف نیز در حال تغییر میباشد.
ویژگیهای این مورد خاص و نتایج اثر بخش آن در بلند مدت دایره مصرف کنندگان ابزار بادی را وسعت بخشیده.
یک سیستم ساده استفاده از ابزار بادی با هوای فشرده شامل موارد ذیل میباشد:
دستگاه کمپرسور:
کمپرسور دستگاهی است که تأمینکنندهی هوای فشردهی مورد نیاز ابزار بادی است.
این دستگاه انواع مختلف و دارا حجمهای متفاوت است.
نکته حائز اهمیت این دستگاه حجم آن است.
برای داشتن حجمی مناسبی از هوای فشرده، گنجایش مخزن متناسب با میزان مصرف انتخاب میشود.
کمپرسورهایی که با میزان کار ابزار بادی تطابق ندارند، موجب فشار به قسمت موتور و اتلاف انرژی میشود.
رطوبت موجود در هوا هنگام ذخیره آن معمولاً وارد مخزن میشود.
این رطوبت به صورت دورهای نیاز به تخلیه از طریق پیچ تخلیه در زیر مخزن کمپرسور دارد.
لوله فلزی یا شیلنگ ویژهی انتقال هوای فشرده:
لولهها و اتصالات به توجه زیادی نیاز دارند چون اغلب افت فشار و نشتی هنگام انتقال هوای فشرده اتفاق میافتد.
انتخاب قطر و طول این وسیله به گونهای باید باشد که میزان افت فشار به حداقل برسد.
به طور کلی باید از شیلنگهای کوتاهتر از ۸ متر برای مصــارف عمومی استفاده کرد.
برای فواصل بیشتر لازم است تا لولهکشی با لولههای فلزی انجام شود.
اتصال بین لولهها و شیلنگها با قطعات کوچکی به نام (کوبلینگ و فیتینگ) انجام میشود.
عملکرد مطلوب این اتصالات بسیار حائز اهمیت است.
واحد مراقبت ابزار بادی:
وجود این دستگاه در یک سیستم بادی ضروری است.
یک واحد مراقبت کامل معمولاً دارای ۳ بخش است ولی واحد مراقبتهای ۲ بخشی و تکی هم در بازار موجود است.
واحد مراقبتهای ۲ بخشی از دو قسمت (فشارشکن ، فیلتر رطوبتگیر) تشکیل شده است.
از واحد مراقبت ۲ بخشی معمولاً برای ماشین آلات و ابزار آلاتی که نیاز به روغن ندارند، بهره گرفته میشود.
کار قطعات واحد مراقبت شامل:
فیلتر رطوبت:
هوای ارسال شده از کمپرسور همواره دارای رطوبت است.
رطوبت بزرگترین دشمن ابزار بادی است.
فیلتر رطوبت از انتقال آب همراه با هوا به درون ابزار بادی جلوگیری میکند.
همواره مخزن فیلتر رطوبت را تخلیه نمایید.
واحد فشارشکن:
هوای فشرده خروجی از دستگاه کمپرسور قبل از ورود به ابزار بادی باید دارای فشار معینی باشد.
تنظیم حجم ورودی این هوای فشرده بر عهده فشارشکن است.
ابزارهای بادی با فشار هوای PSI90 بالاترین راندمان را خواهند داشت.
واحد روغن:
وظیفهی این بخش تزریق روغن درون ابزار بادی است.
روغن به عنوان روان کننده حرکت، عامل کاهش خوردگی و کم شدن اصطکاک بین قطعات ضرورت دارد.
ابزارآلات بادی بدون وجود روان کننده روغن به سرعت دچار فرسودگی و خرابی خواهند شد.
روش روغنکاری در این سیستم به این صورت است:
روغن در مخزن توسط هوای فشرده در لولهی بالای مخزن باعث حرکت روغن به صورت مداوم میشود.
ماشینها و ابزارهای بادی:
ماشینها و ابزارهای هوای فشرده دارای تنوع کاربردی زیادی هستند.
باید اندازه، قدرت و سرعت ابزار با ویژگیهای مورد نیاز در محل کار مصرفکننده متناسب باشد.
عمدهترین ابزارهای بادی عبارتاند از:
بکس بادی، پیچگوشتی بادی، دریل، پرچکن، فرز انگشتی، مهره پرچکن، منگنه بادی، کف ساب، مینی کف ساب، اره، پانچ، چکشهای مختلف، پسیتوله های رنگپاش و بادپاش، سمبادههای مختلف، چسب زن، گریس پمپ و….
ابزارهای بادی همواره باید عاری از رطوبت، گرد و خاک و دور از گرما و تابش مستقیم آفتاب نگهداری شود.
رطوبت باعث آسیب دیدن و زنگزدگی قطعات داخلی ابزار شده و در نهایت عمر ابزار را کاهـــــــــــش میدهد.
گرد و غبار نیز با ایجاد اختلال و مزاحمت در حرکت قطعات مکانیکی از راندمان دستگاه را کاهش می دهد.
گرما و تابش مستقیم آفتاب روان شدن روغن را سبب میشود.
این امر موجب خروج روغن از لابهلای قطعات تسهیل شده و قطعات بدون روان کننده صدمات جدی میبینند.
بهترین روش استفاده از دستگاه این است که به روغن تزریق شده از قسمت واحد مراقبت اکتفا نکرده و قبل از
شروع کار چند قطره روغن از محل ورود هوای فشرده به داخل دستگاه ریخته میشود.
گرچه همهی ابزارهای بادی باید عاری از رطوبت باشند ولی استثنا برای روغنکاری ابزار بادی وجود دارد.
(تعداد بسیار کمی از ماشینآلات و ابزارهای بادی هستند که بدون روغن (Oil Free) کار میکنند)
این مورد خاص هنگام تهیه و خرید ابزار مدنظر قرار گیرد.
در مجموع ممانعت از انتقال رطوبت به داخل ابزار بادی و نیز روغنکاری منظم ابزار، عمر مفید و راندمان آن را بصورت قابل ملاحظهای افزایش میدهد.
ابزار بادی در دورههای زمانی مشخص یا پس از کارکردهای طولانی نیاز به سرویس معمولی دارد.
